Toprak Analizi

Toprak analizi, topraktaki mevcut bitki besin maddelerinin miktarını, aynı zamanda bitki beslenmesi veya “toprak sağlığı” için önemli olan kimyasal, fiziksel ve biyolojik toprak özelliklerini belirleyen çeşitli kimyasal sonuçları ortaya koyar. Kimyasal toprak analizi temel bitki besin maddelerinin içeriğini belirler; azot (N), fosfor (P2O5), potasyum (K20), pH, humus içeriği, toplam CaCO3, mevcut kireç, organik madde, toplam kükürt (S), eser elementler ve diğer fiziksel özellikler (kapasite, geçirgenlik, yoğunluk , PH değeri).

Analiz edilecek toprak örnekleri alınır. Numunelerin laboratuvar analizi gerçekleştirilir ve sonuçların gübre önerisi verilmesi ile yorumlanması sağlanır.

Toprak Analizi Ne için Yapılır?

Temel neden verimliliğin sağlanmasıdır. Toprak analizine ihtiyaç duyulan en önemli iki neden:

• Toprağın hangi minarellere ne kadar ihtiyacı olduğunun tespit edilesi,
• Tarım yapılacak toprağın kadar ve ne nitelikte gübreye ihtiyacın olduğunu belirlenmesi,

Toprakta yer alan besin maddelerinin mevcut seviyesinin belirlenerek ekimi yapılacak ürünün belirlenmesine de toprak analizi ile karar verilebilir. Her bir besin elementinin durumunu değerlendirmek ve eş zamanlı olarak telafi planını (besin yönetimi) belirlemek için toprak analizi yapılmalıdır.

Verim artışını ve gübreleme giderlerini ve karlılığı tahmin etmek (zayıf topraklar, olası sınırlayıcı faktörler nedeniyle gübrelemeden dolayı her zaman verim artışı sağlamaz) için toprak analizi gerçekleştirilmektedir.

Toprak analizi her bir mahsulün gerekli gübreleme giderlerinin hesaplanması için temel oluşturur. Yüksek kaliteli toprak analizi, gübrelemenin planlanmasının ve dolayısıyla tüm üretim döngüsünün kalitesinin temelini oluşturur, bu da yüksek kalite ve verim ile daha iyi çiftlik yönetimi sağlar.

Toprak Analizi Ne zaman Yapılır?

Analiz için örneklerin alınması mahsüller alındıktan sonra, ekim ve gübreleme öncesinde gerçekleştirilmelidir. Kalıcı mahsuller (meyve bahçeleri ve üzüm bağları) durumunda her 3-5 yılda bir analiz yapılması faydalı olacaktır.

Toprak Numunesi Nasıl alınmalıdır?

Numune almak için kürek, toprak burgusu, kazma, bel vb. aletler kullanılmaktadır.

Toprak numunesi uygun hava koşullarında alınmalıdır. Uygun nemde, fazla çamur gömük bulunmayan alanlardan, harman yeri olarak kullanılmamış alanlardan alınmalıdır.

Numune alınacak alanda hayvan dışkısı gübre vb. araziye ait olmayan bileşenler bulunmamalıdır. Köstebeklerin, karıncaların toprak yığdığı alanlardan numune alınmamalıdır.

Toprak hemen yüzeyden alınmamalıdır. Alınan numunelerin temiz bir kabı olmalıdır.  Numuneler alındıktan sonra yapılan en yaygın hata bir gübre çuvalına koyulmasıdır. Temiz bir paket (kova, poşet, torba vb.) içinde analize götürülmesi gerekecektir.  

Mevye bahçelerinden alınacak numuneler ağacın iz düşümünden, üzüm vb. bağ bitkilerinden kök kısmına yakın sıra alanlarından örnekler alınmalıdır.

Alınan numunene paketine, tarla/arsa sahibi, üretici adı, soyadı, iletişim bilgileri, numune alınan adres, parsel, mevkii bilgileri, numune alma tarihi, sulama yapılıp yapılmadığı gibi bilgiler bulundurulmalıdır.

Sulama kanalı, damla sulama alanları su birikintisi olan, hayvanların yattığı alanlar, tümsek ve çukur alanlardan numune alınmamalıdır.

Toprak alınacak alan kuvvetli eğimli ise veya numunelerin alındığı alan 5 hektardan fazlaysa veya toprak aynı tip  değilse, (Renk farklılıkları gözlemlenebilir) daha fazla bireysel numune alınması faydalı olacaktır.

Araziyi temsil edecek düzeyde örnekler alınmalıdır. Toprak yapısı farklı alanlarda farklılık arz ediyor ise ayrı numunelerin alınması ve ayrıca analiz yaptırılması faydalı olacaktır.

Toprak numunesi araziyi temsil edecek şekilde arazinin en az 9-10 değişik noktasından alınmış, en az 1 kg. Kadar olmalıdır.

Arazinin sağından ve solundan paralel  noktalar belirleyip, çapraz bir şekilde  alınan numuneler karıştırılarak homojen bir hale getirilmeli.

Toprak Analizi Sonuçları

Labratuar ortamında yapılan testler sonucu genelde temel ve detaylı sonuçlar alınabilmektedir.  Genel olarak aşağıdaki değerler hakkında bilgiler edinilmektedir.

• Nem, yoğunluk, pH, iletkenlik
• Suda çözünür anyonlar (F, Cl, NO2, NO3, PO4 ve SO4)
• Suda çözünür amonyum (NH4)
• Değiştirilebilir katyonlar (BaCl2 ekstraksiyonu; Al, Ca, Fe, K, Mg, Mn, Na)
• Değiştirilebilir asitlik (BaCl2 ekstraksiyonu)
• Aqua regia ekstrakte edilebilir elemanları (Al, As, B, Ba, Ca, Cd, Co, Cr, Cu, Fe, Hg, K, Mg, Mn, Mo, Na, Ni, P, Pb, S, Sb, Se, Sn , Sr, Zn, Zr)
• Asit oksalat ekstrakte edilebilir iyonlar (Al, Fe)
• Toplam azot, karbon inorganik karbon ve organik karbon
• Partikül boyutu dağılımı
• Amonyum nitrat ekstrakte edilebilir iyonlar (K ve Mg için Ca, K, Mg, Mn, Na, S ve Adas Endeksi)
• Mevcut fosfor (ADAS indeksi ile)
• Tutuşma kaybı (LOI) organik madde / organik karbon

Topak analizi özel laboratuvarlar ve tarım bakanlığı yetkili birimleri tarafından yapılabilmektedir.

Yorumlar alanında bilgi ve taleplerinizden bahsedebilirsiniz.